Dâu tằm trắng – Thảo dược cho sức khỏe

Từ xưa dâu tằm trắng đã được sử dụng như một loại cây có giá trị cao về kinh tế và dược lý. Lá dâu tằm trắng chứa hàm lượng dưỡng chất cao và được sử dụng trong nhiều phương thuốc từ đông y cho tới tây y. Nhưng không phải ai cũng biết về loại cây này. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin hữu ích về dâu tằm trắng và công dụng của chúng.

Tổng quan về dâu tằm trắng

Dâu tằm trắng có tên khoa học là Morus alba. Về mặt phân loại, loài này thuộc chi Morus nằm trong họ Moraceae.

Dâu tằm trắng có nguồn gốc từ miền trung và đông của Trung Quốc. Sau đó nó đã được du nhập vào Châu Âu từ nhiều thế kỷ trước nhờ vào hương vị độc đáo và giá trị dinh dưỡng cao. Trong thời kỳ đầu thuộc địa, dâu tằm trắng được mang vào Châu Mỹ để nuôi tằm phục vụ cho mục đích thương mại. Qua thời gian chúng đã trở thành một loại cây phổ biến trên thế giới.

Ở Việt Nam, dâu tằm trắng phân bố rộng khắp các tỉnh thành. Chúng thường được trồng với diện tích lớn trên các bãi sông, đất bằng và cao nguyên. Các vùng canh tác chính đó là bãi sông Hồng, sông Đáy, sông Thái Bình, Lâm Đồng và rải rác ở Đồng Bằng Sông Cửu Long.

Đặc điểm của dâu tằm trắng

Morus alba là loại cây phát triển nhanh, có kích thước nhỏ và trung bình. Bình thường cây có chiều cao từ 10 – 20m. Rễ của chúng ăn sâu và rộng 2–3 m, nhưng phân bố nhiều ở tầng đất 10–30 cm và rộng theo tán cây

Lá dâu tằm có chiều dài 5 – 10m và rộng khoảng 4 – 8m. Lá mỏng, mềm và có mũi nhọn ở phần đầu. Mép lá có răng cưa, với mặt trên có màu lục sẫm và mặt dưới màu lục nhạt hơn. Lá có nhiều gân với gân lớn chạy từ cuống lá và các gân nhỏ nổi hình mạng lưới, có lông tơ mịn rải rác trên gân lá.

Quả Morus alba khi còn non thường có màu trắng hoặc xanh nhạt. Khi chín màu của chúng sẽ chuyển dần sang đỏ và thậm chí có thể là tím thẫm.

Lợi ích kinh tế của dâu tằm trắng

Những lợi ích kinh tế mà Morus alba mang lại chính là một nguyên nhân quan trọng cho sự hiện diện phổ biến của nó trên toàn thế giới. Hiện nay giá trị kinh tế chính của dâu tằm trắng đến từ quả và lá.

• Quả Morus alba: Quả của loại cây này có vị ngọt và chua rất đặc trưng. Hương vị này khiến chúng được chế biến thành mứt, rượu vang, rượu bổ và nhiều loại thực phẩm khác. Và nhờ vậy nó mang lại nguồn thu lớn cho những người trồng chúng.
• Lá dâu tằm trắng: Lá chính là một nguồn lợi quan trọng của loại cây này. Từ xưa đến nay các sản phẩm tơ lụa luôn rất được ưa chuộng và nghề nuôi tằm lấy tơ dần trở thành nghề mang lại nguồn kinh tế chính ở nhiều nơi. Lá dâu tằm là nguồn thức ăn duy nhất được biết đến của tằm dâu. Do đó nó có một vị thế trọng yếu trong nghề dệt may.

Vai trò đối với sức khỏe

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, gần 80% dân số thế giới tiếp tục sử dụng các liệu trình hoàn chỉnh hoặc một phần chính trong số đó có nguồn gốc từ các loại cây như dâu tằm trắng.

Thành phần dưỡng chất

Morus alba chứa đầy đủ các dưỡng chất quan trọng cho cơ thể chúng ta, bao gồm: sắt, riboflavin, vitamin C, vitamin K, kali, phốt pho và canxi. Chúng cũng chứa một lượng đáng kể chất xơ và một loạt các hợp chất hữu cơ. Bao gồm: dinh dưỡng thực vật, zeaxanthin, resveratrol, anthocyanins, lutein và các hợp chất polyphenolic khác nhau.

Morus alba đã được mô tả trong văn học cổ Ayurveda. Một số chế phẩm trị liệu Ayurvedic sử dụng quả, lá, rễ, vỏ hoặc mủ của cây dâu tằm trắng (Morus alba) để dùng trong việc chống lại các bệnh khác nhau ở người. Khoảng 100 g quả dâu tằm thô có thể cung cấp 43 kcal, 44% lượng vitamin C cần thiết trong 1 ngày, và 14% sắt cũng như các chất dinh dưỡng khác. Ngoài ra cây dâu tằm trắng còn có mặt nhiều thành phần hoạt tính sinh học như flavonoid, polyphenol, alkaloid, terpenoid, steroid, v.v.

Lợi ích đối với sức khỏe

Các bộ phận khác nhau của cây (vỏ rễ, vỏ thân, lá và quả) Dâu tằm trắng đã được nghiên cứu rộng rãi về các lợi ích quan trọng đối với sức khỏe, bao gồm:

• Khả năng chống oxi hóa
• Chống lại bệnh đái tháo đường
• Hỗ trợ điều trị tim mạch
• Khả năng chống ung thư
• Giảm cholesterol máu

Ngoài ra chúng còn giúp cải thiện tiêu hóa, tăng cường lưu thông máu, cải thiện hệ thống miễn dịch…

Dâu tằm trắng thật sự là một loại thảo dược quan trọng của y học. Không chỉ bởi những công dụng nó mang lại mà còn bởi sự an toàn đối với sức khỏe của người sử dụng.